(Τεύχος 110 Δεκέμβριος 2018 Περιοδικό ‘Ενδοχώρα’)
(Φύλλο 16365 Φεβρουάριος 2019 της εφημερίδας ‘ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ’)
(Φύλλο 16365 Φεβρουάριος 2019 της εφημερίδας ‘ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ’)
«Η Ρωσία η Αγγλία και η Αυστρία ασχολούνται με το Ανατολικό Ζήτημα.»
Σημαντικός σταθμός του Ανατολικού Ζητήματος η συνθήκη της Αδριανούπολης
που υπεγράφη στις 14 Σεπτεμβρίου 1829 στην Αδριανούπολη από τον ρώσο Κόμη Αλεξέι
Ορλώφ και τον τούρκο Αμπντούλ Καντίρ-Mπεη. Η συνθήκη αυτή σήμανε το τέλος του
Ρωσο-Τουρκικού πολέμου του 1828-1829 ανάμεσα στην Ρωσική Αυτοκρατορία και την
Οθωμανική Αυτοκρατορία και φυσικά αποτέλεσε την αρχή της ανεξαρτησίας της χώρας
μας.
«Η Παράδοση του Διδυμότειχου στο Ρωσικό στρατό το 1829-Auguste Joseph Desarnod (1788-1840).»
«ήταν πλωτός όλο το χρόνο για επίπεδες βάρκες, ενώ από τον Οκτώβριο μέχρι τα μέσα του Ιουνίου και για φρεγάτες»!
«Ο Ρωσικός στόλος στο ΑΙΓΑΙΟ.»
«Λουτρά Τραιανουπόλεως.»
Ο τρόπος με τον οποίο οι Ρώσοι βρήκαν τον δρόμο τους προς
την Αίνο, ανοίγοντας έτσι μια επικοινωνία με τον στόλο του Heyden, είναι
περίεργος, όπως γράφει ο James Edward Alexander, στο βιβλίο που εξέδωσε στα 1830
«TRAVELS TO THE SEAT OF WAR IN THE EAST, THROUGH RUSSIA AND THE CRIMEA, IN 1829»:
«Ο Βρετανός ναύαρχος Sir Pulteney Malcolm είχε στείλει έναν αγγελιοφόρο από την Αίνο στην Αδριανούπολη, με επιστολές για τον Άγγλο πρόξενο. Αυτές προορίζονταν να διαβιβαστούν στη Βιέννη. Ο ρώσος στρατηγός λίγο έξω από το Διδυμότειχο, χωρίς, μάλλον, καμία εξουσία από τον Diebitch, ανέλαβε από μόνος του την πρωτοβουλία να κρατήσει τον αγγελιοφόρο και να ανοίξει τις επιστολές του. Αυτό έγινε γνωστό στον πρόξενο και αμέσως έστειλε κάποιον να τις πάρει. Οι Ρώσοι ζήτησαν συγνώμη. Αλλά ακόμα ο αγγελιοφόρος δεν έκανε την εμφάνισή του στην Αδριανούπολη. Δύο μέρες αργότερα έστειλε ειδοποίηση στον Άγγλο πρόξενο, ότι κρατήθηκε παρά τη θέληση του και ότι ανησυχούσε για την ασφάλειά του. Ο Εγγλέζος πρόξενος επανεμφανίστηκε και απαίτησε την απελευθέρωση του αγγελιοφόρου. Μια ευγενής απάντηση έλεγε ότι ο αγγελιοφόρος θα στελλόταν πίσω στην Αίνο με συνοδεία, για το φόβο ατυχημάτων, καθώς η χώρα βρισκόταν σε αναταραχή. Τελικά εστάλη πίσω με συνοδεία, αλλά ήταν μια δύναμη, συνοδευόμενη από τέσσερα πυροβόλα, που προορίζονταν να καταλάβουν την Αίνο και στην οποία ο αγγελιοφόρος ήταν υποχρεωμένος να ενεργεί ως οδηγός. Μετά από μια μικρή αψιμαχία η Αίνος έπεσε και έτσι άνοιξε μια επικοινωνία από την Αδριανούπολη και με τους δύο στόλους, αυτό της Μαύρης Θάλασσας και αυτό του Αρχιπελάγους. Το άνοιγμα των επιστολών ίσως συνέβη από την ηλιθιότητα του Έλληνα αγγελιοφόρου, που δεν εξήγησε με σαφήνεια από πού απεστάλησαν, αλλά ήταν ένα δυσάρεστο γεγονός. Η κράτηση του ήταν συγγνωστή, όμως οι Ρώσοι δεν είχαν κανένα άλλο μέσο να βρουν το δρόμο τους προς την Αίνο εκείνη τη στιγμή. Και ήταν υψίστης σημασίας για αυτούς να επικοινωνούν με το στόλο τους».
«Η Αίνος (κάτω Μαχαλάς) - 18ος Αιώνας.»
«Χάρτης της περιοχής μας του ADOLPHUS SLADE 1829.»
Μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο ιδρύθηκε η πόλη μας, από την
εταιρία του Βαρώνου Hirsch. O Υπουργός δημοσίων έργων της Οθωμανικής Κυβέρνησης,
ο Davoud Pasha, τον σύστησε στην κυβέρνηση που τον έκανε δεκτό και έτσι στις 17
Απριλίου 1869, ο Hirsch έγινε ο παραχωρησιούχος του δικτύου της Ρούμελης.
Ο Engels (28
Νοεμβρίου 1820 - 5 Αυγούστου 1895 Γερμανός φιλόσοφος που επεξεργάστηκε μαζί με
τον Καρλ Μαρξ την θεωρία του επιστημονικού Κομμουνισμού και του διαλεκτικού
υλισμού) έγγραψε στις 21.4.1882 στον Bernstein (6 Ιανουαρίου 1850 - 18
Δεκεμβρίου 1932 Γερμανός σοσιαλδημοκράτης θεωρητικός και πολιτικός, μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού
Κόμματος της Γερμανίας) υπό τον τίτλο «Ξένα οικονομικά συμφέροντα και προδοσία
στην Τουρκία» τα εξής για τον Hirsch:
«Ο Μαχμούτ Νεντιμ πασάς είναι το ίδιο όπως κι ο Μαχμούτ Νταμάντ πασάς (γαμπρός του σουλτάνου) πληρωμένος αρχιπράκτορας των Ρώσσων στην Κωνσταντινούπολη. Όταν ο Ρώσσος Πολιάκοβ, που κι αυτός ήθελε να πάρει τα δικαιώματα για τους τουρκικούς σιδηροδρόμους, δεν τα κατάφερε (γιατί οι Ρώσσοι δεν μπορούσαν ταυτόχρονα ν’αρχίζουν το πόλεμο εναντίον της Τουρκίας και να λαδώνουν τους Τούρκους), οι Ρώσσοι είχαν φυσικά κάθε συμφέρον να δοθούν στον Hirsch(τον μόνο τους συναγωνιστή, ο οποίος επιπλέον προστατευόταν από την Αυστρία) τέτοιοι όροι, ώστε ο Hirsch και μαζί του η Αυστρία, να προκαλέσει το μίσος των Τούρκων, χωρίς οι Τούρκοι ν’αποκτήσουν ολοκληρωμένο σιδηροδρομικό δίκτυο. Κάθε οικονομική εξασθένιση της Τουρκίας ήταν έτσι κι αλλιώς πλεονέκτημα για την Ρωσσία- αν το πάρουμε σχετικά. Ο Νεντίμ κάνει λοιπόν τις δουλειές του, ο Hirsch τον πληρώνει επειδή του πουλά την Τουρκία, κι η Ρωσσία τον πληρώνει ακόμα μια φορά επειδή πουλά την Τουρκία γενικά. Η Ρωσσική διπλωματία κάνει δουλειές με απλόχερο τρόπο, όχι με τον μικρόψυχο ανταγωνιστικό φθόνο του μικρέμπορου, και γι’αυτό μπορεί, αν δεν γίνεται αλλιώς, να παραχωρήσει ακόμα και σε κάποιον αντίπαλο, όπως είναι η Αυστρία, ένα φαινομενικό ή στιγμιαίο πλεονέκτημα, αξιοποιώντας το και πάλι για δικό της λογαριασμό…»
«Το Ανατολικό Ζήτημα σε γελοιογραφία εποχής (19ος ΑΙΩΝΑΣ).»
«Φαίνεται ότι πριν από λίγα χρόνια υπεβλήθησαν σχέδια στις τουρκικές αρχές σε σχέση με την επέκταση της γραμμής από την Αδριανούπολη σε ένα σημείο στην ακτή και ο τερματικός σταθμός που επελέγη ήταν η ακμάζουσα πόλη της Ρεδαιστού, στη θάλασσα του Μαρμαρά, περίπου εβδομήντα μίλια από την Κωνσταντινούπολη, μια λύση που θα είχε αποδειχθεί βολική για τη ναυτιλία και θα κατείχε το πρόσθετο πλεονέκτημα στα μάτια των Τούρκων καθόσον ο τερματικός σταθμός θα ήταν κάτω από οθωμανικό έλεγχο. Εν τω μεταξύ, άλλα μάτια είχαν στρέψει το ενδιαφέρον τους στην προτεινόμενη επέκταση, και ανήσυχα συνωμοτικά μυαλά απεργάστηκαν για να εξασφαλίσουν κάποιο πλεονέκτημα υπέρ της Ρωσίας εις βάρος του Μεγάλου ασθενούς. Μέσω Ρωσικής επιρροής και επιμονής, με τη συνδρομή, χωρίς αμφιβολία, και της τουρκικής απάθειας, άγνοιας, ή διαφθοράς ορισμένων αξιωματούχων, η γραμμή εκτράπηκε από την νότιο-ανατολική πορεία της μετά την Αδριανούπολη και παίρνοντας μια νοτιοδυτικότερη πορεία προς το βόρειο τμήμα του Ελληνικού Αρχιπελάγους, είχε ως αποτέλεσμα το τέρμα, αντί να κατασκευαστεί στη Ρεδαιστό, όπως προβλεπόταν αρχικά, να είναι τώρα στην ακτή της Ρωμυλίας, απέναντι από το νησί της Σαμοθράκης, στο […] ανθυγιεινό, σκοτεινό, μικρό χωριό του Dede Agatch. Η νέα σιδηροδρομική γραμμή δεν είναι σε πλήρη λειτουργία ώστε να δείξει ότι μεγάλες ναυτιλιακές επιχειρήσεις στον τομέα της μεταφοράς των σιτηρών και των άλλων γεωργικών προϊόντων μπορεί να αναμένονται όταν ένα ασφαλές λιμάνι θα έχει κατασκευαστεί και στο οποίο ατμόπλοια μπορούν να φορτώνουν. Τώρα, με το μόνιμο διαχωρισμό της Ανατολικής Ρωμυλίας από την Τουρκία, θα υπάρξουν επιπλέον λόγοι για τους οποίους ένα καλό και ασφαλές λιμάνι θα πρέπει αμέσως να κατασκευαστεί στο Dede Agatch, καθώς τα σκάφη που αναζητούν φορτία σε αυτόν τον τόπο, εξοικονομώντας τα διόδια, τα τέλη και αποφεύγοντας τους κινδύνους των Δαρδανελίων και της Θάλασσας του Μαρμαρά, θα είναι σε θέση να καταβάλουν τα έξοδα του νέου λιμανιού. Αναμφίβολα, πράγματι, ο μεγάλος αριθμός τους θα ενθαρρύνει τις αρχές της Ρωμυλίας να προχωρήσουν με το έργο, και τα πεινασμένα στόματα της Ευρώπης θα εξασφαλίσουν άλλη μια σιταποθήκη, αποκτώντας έτσι μια ανεξαρτησία σε σχέση με τις αμερικανικές και τις ρωσικές προμήθειες. Ενώ η ρωσική πονηριά και η ανυπομονησία της Ρωμυλίας προσφέρουν έτσι ένα δώρο για τα πλοία όλων των εθνών, είναι καλό να μην παραβλέψουμε την πολιτική πτυχή του θέματος. Η Ρωσία έχει ήδη δείξει ότι η περιοχή της οροσειράς του Αίμου δεν αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο για την εισβολή στην Τουρκία, και όπως η πανούργα, αδίστακτη, και αναξιόπιστη αυτή δύναμη έχει από καιρό αισθήματα για ένα ασφαλές άνοιγμα στη Μεσόγειο από το οποίο θα μπορούσε να προκαλεί ταραχές και να βασανίσει όλη την Ευρώπη, σκέφτεται μάλλον ότι έχει κερδίσει την αναστροφή στο Dede Agatch.Με αυτήν την άποψη, είναι σαφώς πολύ πιθανό ότι η Ρωσία θα συνεχίσει τη δολοπλοκία της ενάντια στα έθνη της Βαλκανικής Χερσονήσου με διπλάσιο σθένος, με την ελπίδα ότι σύντομα θα καταπιεί τη Βουλγαρία και τη Ρωμυλία. Όταν αυτή η πράξη θα έχει πραγματοποιηθεί με επιτυχία, η επόμενη κίνησή της κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η επέκταση της γραμμής της Αδριανούπολης στη λίμνη Bori (σημερινό Dalyan Golu δίπλα στην Αίνο), μόνο εννέα μίλια απόσταση, που είναι πιο βολική τοποθεσία για την κατασκευή των φρουρίων και των ναυπηγείων. Όταν αυτά ολοκληρωθούν, η Ρωσία θα είναι σε θέση να απειλήσει την Κωνσταντινούπολη ταυτόχρονα από τη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο αλλά και έτοιμη να απορροφήσει την Ελλάδα στον ελεύθερο χρόνο της. Περιττό να προστεθεί ότι ένα παιχνίδι αυτού του είδους μπορεί να χαλάσει μόνο από την ενωμένη Ευρώπη, καθώς και από τα απαίσια σχέδια της Αυστρίας κατά των γειτόνων της. Αναμφίβολα, ο ασφαλέστερος τρόπος για να γίνει ματ στις δύο αυτές Δεσποτείες θα ήταν να ενθαρρυνθεί η δημιουργία μιας στερεάς μοναρχίας όλων των βαλκανικών εθνών υπό τον πρίγκιπα Αλέξανδρο, που θα παρεμβάλλει φραγμό στην επιθετικότητα και των δύο πλευρών κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών.»
Το ενδιαφέρον της Ρωσίας για την περιοχή μας επιβεβαιώθηκε φυσικά
για ακόμα μια φορά στον Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο των ετών 1877-1879. Τότε ένα τμήμα
του Ρωσικού στρατού έφτασε στο Δεδεαγάτς, στις 23 Ιανουαρίου 1878 (παλιό
ημερολόγιο). Διαβάζουμε σχετικά σε εφημερίδες της εποχής:
«Νεωτέρων ειδήσεων περί της ανακωχής και της ειρήνης στερούμεθα. Φαίνεται όμως ότι ή δεν εστάλησαν έτι οριστικαί διαταγαί είς πάντα τα ρωσσικά στρατηγεία περί αναστολής των εχθροπραξιών, ή ότι άλλως καθορίζεται εν τη ανακωχή εκτός των ήδη κατεχομένων ή κατοχή και άλλων τινών μερών υπό των ρωσσικών στρατευμάτων. Ούτω φερ΄ ειπείν, οι Ρώσσοι ουδόλως ανέστειλαν την προς το Δεδεαγάτς προέλασιν, τουναντίων δε συντόνως αυτήν εξακολουθήσαντες κατέλαβον χθές την 2 ½ ώραν μ.μ. τον ειρημένον λιμένα. ….» (Νεολόγος 24/5-2-1878).
«Ρώσοι εφορμώντας στη Θράκη το 1878.»
«Τα εγκαίνια του Ρωσικού μνημείου το 2011.»
«ΑΔΕΛΦΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΟΛΕΜΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ 9ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΣΤΑΡΟΙΝΓΕΡΜΑΝ ΛΑΝΣΚΙ ΤΡΙΑΝΤΑ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΠΕΣΑΝ ΧΤΥΠΗΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΛΥΝΣΗ ΤΟΥ ΤΥΦΟΥ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ ΤΗΝ 1ην ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 1878»
«Το Ρωσικό μνημείο όπως βρέθηκε το 1985.»
Η βουλγαρική προσπάθεια για τη συστηματική διείσδυση σε περιοχές
με συμπαγή -μη βουλγαρικό- πληθυσμό με στόχο να δημιουργηθούν βουλγαρικοί
θύλακες επιτάθηκε.
Ο Αχιλλέας Σαμοθράκης υπο το ψευδώνυμο ΣΑΡΠΗΔΩΝ γράφει στα 1897
για την προσπάθεια αυτή των Βουλγάρων στην πόλη μας:
«Δεν δύναταί τις να υποθέση, ότι είνε ποτέ δυνατόν να κατασχίσωσιν υµών οι Βούλγαροι ενταύθα εµπορικώς. Αλλ’ ουδ’ οι Βούλγαροι πιστεύω ήλπισαν τοιούτόν τι. Η γεωγραφική όµως θέσις της πόλεως συντελεί ώστε, αυτών µεν να διεγείρηται η βουλιµία, υµίν δε πρέπει σοβαράς ανησυχίας να εµπνέη. Κείται δυστυχώς πλησίον της Βουλγαρικής ηγεµονίας ο δε σιδηρόδροµος συνετέµνει µεγάλως την απόστασιν ταύτην, χαράσσων εις την φαντασίαν των την οδόν δι’ ης θα ανέπνεον την ηδύπνοον αύραν του Αιγαίου! Εκ της προσεγγίσεως δ’ αυτής είνε αυτούς εύκολον να ενεργώσιν συστηµατικώς υπέρ των εθνικών των ονείρων ενταύθα. Είνε δε γνωστόν πόσον ευκόλως ούτοι δηµιουργούσιν αξιώσεις δεικνύοντες χιλιάδας βουλγάρων, εκεί ένθα εν τοις δακτύλοις αριθµούνται οι οµόφυλοί των. Ήλθεν ήδη η σειρά και της Ελληνικωτάτης αυτής θρακικής γωνίας προς τας τοιαύτας των ενεργείας. Μετ’ ου πολύ χρόνον ίσως επεκταθώσιν καθ’ όλην την υδρόγειον αι κατακτητικαί των βλέψεις. Τούτο ήκιστα µας ενδιαφέρει. Ας αναµετρήσωσιν τους κινδύνους τούτους οι άλλοι λαοί, δια την Θράκην όµως ηµείς είµεθα οι µόνοι αρµόδιοι.»
Επίσης διαβάζουμε στην εφημερίδα ΑΓΩΝ που εκδίδονταν στην
Αθήνα κάθε Παρασκευή και ήταν δημοσιογραφικό όργανο Ηπειρωτών και Μακεδόνων,
στο φύλλο της 28ης Ιανουαρίου 1900:
«Οι Βούλγαροι δεν άφηκαν και ενταύθα άκαταδίωκτον τόν Ελληνισμόν. Καίτοι ουδείς εν τη πόλει υπήρξεν άπ' αρχής Βούλγαρος, εφήρμοσαν και ενταύθα την τέχνην της κατασκευής βουλγαρισμού δια της παντοίας περισυλλογής βουλγαρικών περιτριμμάτων, ου μόνον δε τούτο άλλα και εις μέτρον πολυ παράδοξον και πρωτοφανές προέβησαν το επόμενον:«Εις πλέον η ωριαίαν απόστασιν έκειτο το βουλγαρόφωνον χωρίον Γενήκιοι («Νεοχώριο») δια του ονόματος αυτού μαρτυρούν, ότι πρόσφατος ύπήρξεν ό συνοικισμός του. Την θέσιν ταύτην του χωρίου οί Βούλγαροι δεν εύρισκον πρόσφορον προς εξυπηρέτησιν του σχεδίου και του μανικού των πόθου, όπως καταβώσιν εις το Αιγαίον, κατώρθωσαν δε να μετατοπίσωσιν το χωρίον και φέρωσιν αυτό εις ημίωρον από του Δεδεαγατς απόστασιν και εις θέσιν ορατήν από της θαλάσσης»."Οσο γελοιον και να η τό μέτρον τούτο, δεν είναι ολιγότερων σοβαρόν δι' ήμας ώς ενδεικνύον την συστηματικήν και εσκεμμένην ενέργειαν τών Βουλγάρων προσπαθούντων να δημιουργήσωσι βουλγαρισμόν εκ του μη όντος κατ' άντίθεσιν, ήμών, οίτινες εγκατελειπομεν και τον υπάρχοντα ακμαίον Ελληνισμόν απροστάτευτον. Χάριν τούτων τών καταχθονίων σκοπών ιδρυσαν οι Βούλγαροι και εμπορικόν Επιμελητήριον ενταυθα, εις ό άπεστειλαν άνδρα ικανότερον πολλών Ελλήνων Υπουργών και εγκρατή γνώστην της διεξαγομένης πάλης. Ευτυχώς όλα ταύτα εναυάγησαν μέχρι τούδε και ελπίζομεν είς τόν θεόν, ότι μέχρι τέλους θα ναυαγήσωσιν προ του βράχου του εθνικού φανατισμού, μεθ ού αμύνονται υπέρ της φυλής των οι ημέτεροι άδελφικώς συνηνωμένοι μετα τών "Οθωμανών, οίτινες ήρχισαν κατανοούντες ότι Τούρκοι και Έλληνες ένα μόνον και κοινόν έχουσιν εχθρόν τόν απαίσιον σλαυισμόν
Τελικά το όνειρο των Βουλγάρων για έξοδο στο Αιγαίο έγινε
πραγματικότητα όταν κατά τον πρώτο Βαλκανικό πόλεμο και συγκεκριμένα στις 6-11-1912
εισήλθαν στην πόλη.
Με την έναρξη όμως του πρώτου παγκοσμίου πολέμου η Βουλγαρία
αμφιταλαντευόταν ακόμα μεταξύ των κεντρικών αυτοκρατοριών από τη μια και των
δυνάμεων της Ανταντ από την άλλη κρατώντας ουδέτερη στάση. Παράλληλα το
ουδέτερο λιμάνι του Δεδεαγατς ήταν κέντρο κατασκόπων ενώ από τον τύπο της
εποχής μαθαίνουμε ότι συχνά μοίρες του συμμαχικού στόλου περιπολούσαν στη
περιοχή κάνοντας νηοψίες στα πλοία που προσέγγιζαν το λιμάνι προκειμένου να
αποτρέψουν τον εφοδιασμό των Οθωμανών με σιτάρι προκαλώντας έτσι την αντίδραση
της Βουλγαρίας, η οποία περίμενε τη έκβαση των επιχειρήσεων στην Καλλίπολη για
να εκδηλωθεί. Τελικά οι αποτυχίες των συμμάχων στην Καλλίπολη και οι επιτυχίες
των Γερμανών οδηγούν τελικά τη Βουλγαρία στο πλευρό των κεντρικών δυνάμεων και
στις 14 Οκτωβρίου 1915 κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Σερβίας ενώ τις αμέσως
επόμενες ημέρες οι δυνάμεις της Ανταντ κηρύσσουν τον πόλεμο εναντίον της
Βουλγαρίας.
Για άλλη μια φορά ο κόλπος του Σάρου γεμίζει με πολεμικά
πλοία. Ακολουθεί ο μεγάλος βομβαρδισμός της πόλης από το βρετανικό στόλο και
τις επόμενες ημέρες αγγλικά υδροπλάνα και στόλος επανέλαβαν το βομβαρδισμό της
πόλης, εκείνο τον τρομερό Οκτώβριο του 1915. Αυτή τη φορά συμμετείχε και ένα παμπάλαιο ρωσικό καταδρομικό το Askold
με πέντε επιβλητικά φουγάρα δείγμα του ρωσικού ενδιαφέροντος για την περιοχή
μας.
Όταν τελικά συνθηκολόγησε η Βουλγαρία τον Σεπτέμβριο του
1918 η πόλη καταλήφθηκε λίγο μετά από βρετανικές δυνάμεις που αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της και δεν γνωρίζουμε αν θα γινόταν με τον ίδιο ομαλό τρόπο η
μετάβαση της Δυτικής Θράκης αρχικά στο καθεστώς της Διασυμμαχικής κατοχής της THRACE
INTERALLIE και στην συνέχεια στη μητέρα πατρίδα, αν δεν είχε προηγηθεί η
στρατιωτική της κατοχή από τις δυνάμεις της Ανταντ (Entente) το 1918.
Στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η πόλη καταλαμβάνεται ξανά από
τη Βουλγαρία ενώ το ενδιαφέρον της Σοβιετικής πλέον Ρωσίας για το λιμάνι μας
παραμένει αμείωτο.
Μετά την μεταστροφή της Βουλγαρίας τον Σεπτέμβρη του 1944
υπό το βάρος των ρωσικών στρατιών, στις 10 Σεπτέμβρη 1944, το 81ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ
μπήκε αμαχητι στην Αλεξ/πολη. Την ημέρα εκείνη στην πόλη μας συναντήθηκαν
αξιωματικοί και οπλίτες του σοβιετικού Κόκκινου Στρατού της στρατιάς του Τολμπουχιν
που όπως προαναφέραμε είχε φθάσει στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, με αξιωματικούς
του Βρετανικού στρατού. Σε ανάμνηση του γεγονότος οι σύμμαχοι και μετέπειτα
αντίπαλοι έβγαλαν αναμνηστική φωτογραφία στην οποία εμφανίζονται ο δάσκαλος
Απόστολος Ευφραιμίδης, ο δάσκαλος από το Σουφλί Χρήστος Χρηστούδης, ο ιατρός
Ιωάννης Χρυσαφη Μαδεμτζόγλου και ο εαμίτης Δήμαρχος Χρήστος Κωνσταντινίδης.
«1944 H ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ.»
Το καλοκαίρι του 1945 κύλησε με τις διαπραγματεύσεις των
μεγάλων δυνάμεων για το μοίρασμα του κόσμου στο Πότσνταμ (Potsdam) της Γερμανίας
και τους Αλεξανδρουπολίτες να διαβάζουν με τρόμο την πόλη τους να φιγουράρει
στα πρωτοσέλιδα των αθηναϊκών εφημερίδων με τίτλο «Τα Σοβιετ εζήτησαν να
παραχωρηθή ο λιμήν της Αλεξανδρουπόλεως εις του Βουλγάρους».
«Η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ το 1945.»
Σήμερα δικαιώνοντας τον Χάντιγκτον (1927-2008 Αμερικανός
πολιτικός επιστήμων) διαφαίνεται η ολοένα και εντονότερη σύγκρουση μεταξύ
Ρωσίας και Δύσης, που εκπροσωπείται κυρίως απο τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία
για την κυριαρχία στον κόσμο. Αυτή η διαμάχη έχει βάλει στο επίκεντρο της τελευταία
και τη χώρα μας, ιδίως δε την πόλη μας η οποία με τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης
του λιμένος της αλλά και τη κομβική θέση της στους αναπτυσσόμενους ενεργειακούς
δρόμους, μπορεί να διεκδικήσει σπουδαία γεωστρατηγική θέση στο καινούργιο γεωπολιτικό
χάρτη που σχεδιάζεται.
Πέτρος Γ. Αλεπάκος
Δικηγόρος – ιστορικός ερευνητής
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1. -Κ. Μαρξ- Φρ Ενγκελς, «Η Ελλάδα, η Τουρκία και το Ανατολικό Ζήτημα», επιμέλεια Παναγιώτης Κονδύλης, Εκδόσεις Γνώση 1985
2. «ΘΡΑΚΙΚΗ ΕΠΕΤΗΡΙΣ» ΕΤΗΣΙΟΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΘΡΑΚΙΚΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ ΕΤΟΣ ΠΡΩΤΟ 1897
3. «ΘΡΑΚΙΚΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ» ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΕΚ ΤΟΥ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΝΕΣΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ 1897
4. TRAVELS TO THE SEAT OF WAR IN THE EAST, THROUGH RUSSIA AND THE CRIMEA, IN 1829. WITH SKETCHES OF THE IMPERIAL FLEET AND ARMY, PERSONAL ADVENTURES, AND CHARACTERISTIC ANECDOTES. BY CAPTAIN JAMES EDWARD ALEXANDER, (LATE) 16TH LANCERS. K.L.S. M.R.A.S. COR. MEM. S. A. E. & M.G.S. AUTHOR OF TRAVELS IN AVA, PERSIA, AND TURKEY, IN TWO VOLUMES. VOL. II. LONDON : HENRY COLEURN AND RICHARD BENTLEY, NEW BURLINGTON STREET. 1830
4. TRAVELS TO THE SEAT OF WAR IN THE EAST, THROUGH RUSSIA AND THE CRIMEA, IN 1829. WITH SKETCHES OF THE IMPERIAL FLEET AND ARMY, PERSONAL ADVENTURES, AND CHARACTERISTIC ANECDOTES. BY CAPTAIN JAMES EDWARD ALEXANDER, (LATE) 16TH LANCERS. K.L.S. M.R.A.S. COR. MEM. S. A. E. & M.G.S. AUTHOR OF TRAVELS IN AVA, PERSIA, AND TURKEY, IN TWO VOLUMES. VOL. II. LONDON : HENRY COLEURN AND RICHARD BENTLEY, NEW BURLINGTON STREET. 1830
5. Εφημερίδα ΝΕΟΛΟΓΟΣ αριθ.φυλ.24/5-2-1878
6. Βιβλίο με τίτλο «Pen and Pencil in Asia Minor or Notes from the Levant» του William Cochran που εκδόθηκε το 1887
6. Βιβλίο με τίτλο «Pen and Pencil in Asia Minor or Notes from the Levant» του William Cochran που εκδόθηκε το 1887
7. Eφημερίδα ΑΓΩΝ στο φύλλο της 28ης Ιανουαρίου 1900
8. THE PENNY CYCLOPAEDIA OF THE SOCIETY FOR THE DIFFUSION OF USEFUL KNOWLEDGE. V O L U M E XXV. LONDON : CHARLES KNIGHT AND Co., 22, LUDGATE STREET.. 1843
8. THE PENNY CYCLOPAEDIA OF THE SOCIETY FOR THE DIFFUSION OF USEFUL KNOWLEDGE. V O L U M E XXV. LONDON : CHARLES KNIGHT AND Co., 22, LUDGATE STREET.. 1843
9. Adolphus Slade: RECORDS OF TRAVELS IN TURKEY, GREECE AND A CRUISE IN THE BLACK SEA WITH THE CAPITAN PASHA IN THE YEARS 1829, 1830 AND 1831
10 Ιστοσελίδα Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, επιμέλεια Ιόλη Βιγγοπούλου
11. Φωτοαρχείο: Γεωργίου Π.Αλεπάκου και internet
11. Φωτοαρχείο: Γεωργίου Π.Αλεπάκου και internet
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου