Κυριακή 25 Απριλίου 2010

Το έλλειμμα των δημόσιων κτιρίων στην Αλεξανδρούπολη. Ένα πρόβλημα που πάνω από 80 χρόνια επιζητεί τη λύση του.

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο φύλλο 216 Απρίλιος 2010 της εφημερίδας ‘ΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ’)

Είναι γνωστό σε όλους ότι η πόλη μας στερείται των κατάλληλων κτιρίων που θα μπορούσαν να στεγάσουν με τρόπο λειτουργικό τις δημόσιες υπηρεσίες, προς όφελος των πολιτών που συναλλάσσονται με αυτές, ενώ ταυτόχρονα αφήνονται να καταρρεύσουν άλλα δημόσια κτίρια, τα μόνα που απέμειναν μέσα στη θάλασσα του τσιμέντου να θυμίζουν την ιστορία της πόλης αυτής.

Δεν υπάρχει διοικητήριο, αντίθετα όλες οι υπηρεσίες είναι σκορπισμένες σε διάφορα μη εξυπηρετικά κτίρια, το ταχυδρομείο της πόλης μας παρά την πρόσφατη ανακαίνιση του, είναι πολύ μικρό για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες μιας συνεχώς αναπτυσσόμενης πόλης 80.000 κατοίκων, ενώ το Δικαστικό Μέγαρο παρά τις άοκνες προσπάθειες όλων των παραγόντων της απονομής της δικαιοσύνης (δικαστών, δικαστικών υπαλλήλων και δικηγόρων) αδυνατεί να σταθεί αντάξιο των προσδοκιών μιας πόλης που θέλει να λέγεται η πρώτη πόλη της Ευρώπης που περιμένει μάλιστα να υποδεχτεί και τον αγωγό πετρελαίου ως φορέα περαιτέρω ανάπτυξης όπως διατυμπανίζεται από τους θιασώτες του.

Ανατρέχοντας κανείς στην ιστορία αυτής της πόλης διαπιστώνει δυστυχώς ότι η κακοδαιμονία της έλλειψης δημοσίων κτιρίων ήταν ανέκαθεν γνώρισμα της. Στο φύλλο της 22 Ιανουαρίου 1928 της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ» δημοσιεύθηκε η ανταπόκριση του γνωστού ρεπόρτερ της εποχής Μιχ. Ροδά, ο οποίος περιηγήθηκε την πόλη μας και κατέγραψε τα προβλήματα που αντιμετώπιζε. Μεταξύ άλλων έγραψε:

«Εικόνα 1:Το οθωμανικό διοικητικό κέντρο.»

«…Η εγκατάλειψις των δημοσίων κτιρίων είνε αυτόχρημα όχι απλώς εγκληματική αλλά ατιμωτική. Είνε ο επιεικέστερος χαρακτηρισμός τον οποίον δύναται να κάμη οιοσδήποτε άνθρωπος όταν αντικρύση το θέαμα της εγκαταλείψεως μεγάλων και ευρύχωρων δημοσίων κτιρίων. Αυτό και μόνον το αίσχος αποτελεί το βαρύτερον κατηγορητήριον κατά της αθηναϊκής γραφειοκρατίας, του ζαμανφουτισμού και της μοιρολατρίας της. Οι δημοσιολόγοι, οι κοινωνιολόγοι, οι οικονομολόγοι, οι πολιτευόμενοι θα έπρεπε να ταξειδεύσουν μέχρι της Αλεξανδρουπόλεως για να βεβαιωθούν περί του μεγέθους και της εκτάσεως του αίσχους. Αλλ’ επειδή οι περισσότεροι βαρύνονται να εξέλθουν των Αθηνών θα προσπαθήσω να περιγράψω το αίσχος και θα παρουσιάσω με φωτογραφικές αποδείξεις τα κακουργήματα.

«Εικόνα 2: Το παλιό διοικητικό κέντρο στα χρόνια του μεσοπολέμου.»

Το δικαστικόν σώμα του πρωτοδικείου Αλεξανδρουπόλεως αποτελείται από τον πρόεδρον κ. Φιλιππίδην, τους δικαστάς κ.κ. Τσακωνόπουλον, Γαλάνην, Κασσίμην και τον εισαγγελέα κ. Καραμάνον. Η θέσις των όταν συνεδριάζουν είνε τραγική, κάτω από τη στέγη ενός ετοιμορρόπου οικήματος το οποίον χρησιμοποιείται και ως ειρηνοδικείον. Με μεγάλη δυσκολία κατορθώνουν να τοποθετήσουν τα καθίσματα των στη μικρή εξέδρα!

Μερικοί δικηγόροι υπερασπισταί μαζεύονται σαν κατάδικοι σε μια ακρούλα και άλλοι περιμένουν όρθιοι για να πάρουν την σειράν των. Εξευτελισμός του χειροτέρου είδους. Για τους κατηγορουμένους υπάρχουν μονον δυο θέσεις και για το ακροατήριο…μηδέν. Αυτή είνε η… αίθουσα του πρωτοδικείου Αλεξανδρουπόλεως και γι’αυτό η κλήρωσις των ενόρκων γίνεται κατά τύπους χωρίς όμως και να ορίζωνται δίκαι ελλείψει χώρου! Κατ’ανάγκην λοιπόν το πρωτοδικείον δικάζει μόνον τα πλημμελήματα. Παρηκολούθησα μιαν συνεδρίασιν του δικαστηρίου και ομολογώ ότι επένθισε η ψυχή μου με το θέαμα της κρατικής αστοργίας.

«Εικόνα 3: Το παλιό παλιό νοσοκομείο που αγνοείται η τύχη του.»

Εις απόστασιν ολίγων βημάτων από του ετοιμορρόπου δικαστικού…μεγάρου υπάρχει εγκαταλελειμμένον το πρώην τουρκικόν διοικητήριον, χωρίς πόρτες και παράθυρα, με δώδεκα ευρύχωρα δωμάτια, με τα καταστρεπτικά σημάδια των στρατιωτών, οι οποίοι κατά καιρούς επέρασαν από την Αλεξανδρούπολιν κι’εστεγάσθησαν προσωρινώς. Και για να δικαιολογήται η κατοχή εκ μέρους του δημοσίου έχει εγκαταστήση μερικούς χωροφύλακας της φρουράς των φυλακών.

«Εικόνα 4: Η Ακαδημία σε κατάσταση καρά-γιαπί.»

Οι κατά καιρούς νομάρχαι και πρόεδροι πρωτοδικών υπέβαλον εκθέσεις, υπέδειξαν την επιτακτικήν ανάγκην της προστασίας και της χρησιμοποιήσεως συνάμα του παλαιού διοικητηρίου. Και όπως διεπίστωσα από την έρευναν μου εις τα γραφεία του νομομηχανικού υπεβλήθη και ο προϋπολογισμός της δαπάνης των επισκευών την 3ην Απριλίου 1927! Ο συντάξας την μελέτην νομομηχανικός κ. Γκιώνης αποφαίνεται ότι με δαπάνην μόνον 280.000 δραχμών το διοικητήριον δύναται να επισκευασθή τελείως και να στεγάση όλες τις υπηρεσίες του δημοσίου και έτσι ν’αποφεύγουν και τα ενοίκια.

Με 280.000 δραχμάς θ’αποκτήση ένα πραγματικό μέγαρο το δημόσιο, αλλά μέχρι σήμερον ούτε φωνή ούτε ακρόασις εξ Αθηνών. Και δυστυχώς δεν είνε το μοναδικό αίσχος. Υπάρχει απέναντι του εγκαταλελειμμένου διοικητηρίου ένα πελώριο ημιτελές σχολικό κτίριο του οποίου η ολική αξία έχει εκτιμηθή εις 11 εκατομμύρια. Έχει και αυτό αφεθή εις την τύχην του καθ’ην στιγμήν η κατάστασις των σχολικών διδακτηρίων και του διδασκαλείου είνε τραγική.

«Εικόνα 5: Το καπνομάγαζο άλλο ένα κτίριο που έχει αφεθεί στην τύχη του.»

Και για να συμπληρωθή το αίσχος το υπουργείον της Παιδείας απέστειλε προ έτους ένα ηλικιωμένο μηχανικό του αρχιτεκτονικού τμήματος ονόματι Γεδεών ο οποίος ανέλαβε με 600.000 δραχμές να το αποπερατώση. Ο περίφημος αυτός μηχανικός επεχείρησε να το στερεώση και παρ’ολίγον να το γκρεμίση εξ ολοκλήρου.

Προ του κινδύνου της καταστροφής του έσπευσε ο δήμαρχος κι’ετηλεγράφησε εις την γενικήν διοίκησιν Κομοτινής και απεστάλησαν εκείθεν επειγόντως ο τότε επιθεωρητής των δημοσίων έργων κ. Πίσσας και ο αρχιτέκτων των σχολικών διδακτηρίων κ. Βογιατζόγλου, οι οποίοι απεμάκρυναν τον κ. Γεδεών μακράν της Αλεξανδρουπόλεως.

Η αγανάκτησις των κατοίκων δια την εγκατάλειψιν των δημοσίων κτιρίων είνε απερίγραπτος κι’εγώ απορώ πως εξακολουθούν να έρχωνται διοικηταί εδώ κάτω και να παρίστανται εις τας συνεδριάσεις της βουλής των αντιπρόσωποι του λαού εφ’όσον δεν λαμβάνεται πρόνοια υπέρ των δικαστηρίων και των σχολείων.

Το οικτρόν θέαμα και των δυο δημοσίων κτιρίων και η αδιαφορία των κεντρικών αθηναϊκών υπηρεσιών μοιραίως αναγκάζουν όλους εδώ κάτω να σκεφθούν ότι η Ελλάς δεν ενδιαφέρεται, δεν πολυσκοτίζεται και αδιαφορεί για το χαλασμό και το γκρέμισμα των δυο πολύτιμων κτιρίων. Οι δικασταί υποφέρουν, τα παιδιά χτικιάζουν, οι προϋπολογισμοί των επισκευών μένουν κλειδωμένοι στα συρτάρια των υπουργείων!

Εάν αυτό λέγεται κράτος και διοίκησις, τότε ο Θεός να μας βοηθήση να μη μας συμβούν χειρότερα δυστυχήματα…»

«Εικόνα 6: Το παλιό οθωμανικό διοικητήριο ως Πρωτοδικείο Προπολεμικά.»

Σήμερα αν ζούσε ο Ροδας και ερχόταν στην πόλη μας, θα έβλεπε ότι το εγκαταλειμμένο τότε τουρκικό διοικητήριο μπορεί να έγινε δικαστικό μέγαρο, είναι όμως ακατάλληλο, παρά την προσθήκη ενός ορόφου που έγινε το 1955, να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις μιας ευνομούμενης πολιτείας. Αν μάλιστα παρακολουθούσε σήμερα μια δίκη σε κάποιο στενό γραφείο του πάνω ορόφου πόσο θα σφιγγόταν η ψυχή του; Kαι μετά λέει κανείς ότι η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Μήπως δεν φταίει μόνο η αθηναϊκή γραφειοκρατία; Θα πρέπει επιτέλους οι τοπικοί άρχοντες να αφήσουν τα λόγια και να ενσκήψουν πραγματικά στο θέμα αυτό που αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της Αλεξανδρούπολης του 21ου αιώνα. Ελπίζω τουλάχιστο ότι μετά από 80 χρόνια όταν οι μελλοντικές γενιές θα διαβάζουν το άρθρο αυτό να μην επαναεπιβεβαιώνουν ότι η ιστορία δυστυχώς πάλι επαναλαμβάνεται.

ΠΕΤΡΟΣ Γ. ΑΛΕΠΑΚΟΣ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ

Βιβλιογραφία

1. ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛ. ΒΗΜΑ 21-1-1928

2. ΦΩΤΟΑΡΧΕΙΟ: Γεωργίου Π.Αλεπάκου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: