Ο Δήμαρχος Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης (1876-1948) και η παρακαταθήκη του στην Αλεξανδρούπολη

(Φύλλα 16670 / 16671 Ιούνιος 2020 της εφημερίδας ‘ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ’)

Η οικογένεια Αλτιναλμάζη καταγόταν από την Αίνο και έδωσε τον οπλαρχηγό που έδρασε το 1821 στη Πελοπόννησο, Χαράλαμπο Αλτιναλμάζη, που απαγχονίστηκε μαζί με τον Πατριάρχη Κύριλλο και τον Αργύριο Αλτιναλμάζη, που χάθηκε στη μάχη του Φαβιέ στην Κάρυστο.

Ένας γόνος της οικογένειας Αλτιναλμάζη, ονόματι ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ πήγε στην Αδριανούπολη και έγινε ο γενάρχης των Αλτιναλμαζηδων της Αδριανούπολης. Εκεί παντρεύτηκε τη μικρασιάτισσα Ελένη από το Γόρδιο και έκαναν 10 παιδιά, 5 κορίτσια, και 5 αγόρια.

«Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης 1876-1948.»

Ένα από τα πέντε αγόρια, ο Ιωάννης Αλτιναλμάζης, είχε στην οδό Rustenpasattani στην Αδριανούπολη, το πρακτορείο Ασφαλειών «LondonIns Gorp.». Ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του διετέλεσε πρόεδρος του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανούπολης. Με τη σύζυγο του Χαρίκλεια έκαναν δυο κόρες την Αναστασία (μετέπειτα σύζυγο Γεωργίου Κερκώφ) και την Ελένη (μετέπειτα Ιωάννη Ιωαννίδη) και δυο αγόρια τον Εμμανουήλ και τον Κωνσταντίνο που έμελλε να γίνουν και οι πρώτοι Δημοτικοί Άρχοντες της Αλεξανδρούπολης.

Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης, γεννήθηκε το 1876 στην Αδριανούπολη. Παντρεύτηκε την Ελένη Πινάτζη από την Κίο της Μικρασίας και απέκτησαν το 1924 μία κόρη τη Σόφη, μετέπειτα Δημουλά. Είχαν και ένα υιό, τον Ιωάννη, που πέθανε όμως το 1927.

Ο Κωνσταντίνος τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στην Αδριανούπολη και ενεγράφη στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο των Αθηνών από το οποίο νεώτατος και αριστούχος αποφοίτησε από την Φαρμακευτική Σχολή του.

Επέστρεψε στην Αδριανούπολη και στον κεντρικό δρόμο της Αδριανούπολης, Saraclar caddesi, είχε το κατάστημα του, ως φαρμακοποιός και πράκτορας των ασφαλειών πυρός Nord.

Παρ' όλο που ήταν νεώτατος ως επιστήμων, η ευρισκόμενη σε μεγάλη δράση τότε Ελληνική Κοινότητα, τον όρισε Γενικό Γραμματέα του τότε φημισμένου στο Πανελλήνιο, Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου. Η προσφορά του Κ. Αλτιναλμάζη στη θέση αυτή ήταν πολύ μεγάλη και χάρις στην προσπάθεια του ο Σύλλογος αυτός έτυχε πολλών τιμών. Το 1919 ανέλαβε και Πρόεδρος του.

«Η Δημοτική Αρχή 9-4-1925.»

Χρημάτισε ακολούθως Έφορος Κεντρικής Εφορείας Εκπαιδεύσεως, Ταμίας Κοινοτικού Οικοτροφείου, Πρόεδρος διαφόρων Φιλανθρωπικών Σωματείων μέχρι την απελευθέρωση της Άδριανουπόλεως.

Όταν ήταν Επιθεωρητής του Κοινοτικού Ορφανοτροφείου απεκάλυψε την μυστική αλληλογραφία πέντε αλβανοφώνων υποτρόφων της Ελληνικής Κυβερνήσεως, με το Αλβανικό Κομιτάτο. Για την ενέργειά του αυτή που έφερε στο φως όλες τις παρασκηνιακές ενέργειες και ραδιουργίες των όσων εποφθαλμιούσαν την Ελληνική Θράκη, ύστερα από πρόταση του Γεν. Προξένου της Ελλάδος στην Αδριανούπολη κ.Δημαρά, η Ελληνική Κυβέρνηση θέλησε να τον παρασημοφορήσει αλλά ο Κωνσταντίνος από μετριοφροσύνη δεν απεδέχθη.

Η όλη αυτή Ελληνική δράση του Κ. Αλτιναλμάζη ήταν φυσικό να κινήσει εναντίον του το μίσος των Βουλγάρων οι οποίοι κατά την υποχώρηση τους από την Αδριανούπολη τον καταδίκασαν σε θάνατο μαζί με δώδεκα άλλους προύχοντες αλλά σώθηκαν όλοι από την σύγχυση που έγινε με την επέλαση του ιππικού του Εμβέρ Πασσά.

Εκτός από την μεγάλη του προσφορά χάρις στην οποία πολλοί Έλληνες σώθηκαν κυριολεκτικά από την υπηρεσία τους στα «Αμελέ - Ταμπουρού» - τάγματα εργασίας ή στην κυριολεξία τους τάγματα θανάτου η μεγαλύτερη του Εθνική προσφορά ήταν όταν στην κατάληψη της Αδριανουπόλεως, παρέδωσε στον ταγματάρχη Ξύδη το σχέδιο της οχυρώσεως του Τζαφέρ - Ταγιάρ, το οποίο με κίνδυνο της ζωής του είχε βρει.

Μετά την κατάληψη από τα στρατεύματα μας της Αδριανουπόλεως, τον Ιούλιο του 1920, ο τότε βασιλιάς Αλέξανδρος που είχε πληροφορηθεί για τις Εθνικές του υπηρεσίες τον χαιρέτησε φιλώντας τον. Η Ύπατη Αρμοστεία Θράκης του ανέθεσε τα καθήκοντα του βοηθού Δημάρχου Αδριανούπολης, του Τούρκου Δημάρχου Σεφκέτ Βέη. Κατά την ιστορική χαιρετιστήρια επίσκεψη των Δημάρχων της Παλαιάς Ελλάδας, απεστάλη στην Αλεξανδρούπολη ως εκπρόσωπος της πόλεως Άδριανουπόλεως.

«Μπέν μιξ Γυναικών κάτω από τον ΦΑΡΟ 1930. Στο κέντρο διακρίνεται ο Δήμαρχος.»

Η Εθνική συμφορά και η κατάρρευση σταμάτησαν το έργο του Κώστα Αλτιναλμάζη στην Αδριανούπολη και με το κύμα των προσφύγων της έφθασε στην Αλεξανδρούπολη όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα ασκών το επάγγελμα του ως φαρμακοποιού. Δεν τον άφησαν όμως και εδώ οι αρχές της νέας τότε πόλης μας στο περιθώριο και τον κάλεσαν διορίζοντας τον Δήμαρχο της πόλης μας για να παραλάβει από τον δικηγόρο Κ. Μανατό, διορισθέντα δήμαρχο από την Ελληνική πλέον Κυβέρνηση, δεδομένου ότι ο προ αυτού δήμαρχος και αδελφός του Εμμανουήλ Αλτιναλμάζης είχε παραιτηθεί. Έτσι ανέλαβε καθήκοντα Δημάρχου ο Κωνσταντίνος I. Αλτιναλμάζης την 8-10-1924. Ακολούθησαν οι πρώτες δημοτικές εκλογές στις 25 Οκτωβρίου 1925, από τις οποίες ανεδείχθη ο πρώτος αιρετός Δήμαρχος της πόλης, με διαφορά 80-100 ψήφων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εκλογές αυτές συμμετείχαν τρεις συνδυασμοί: Ο του Εμμανουήλ Αλτιναλμάζη, που εκπροσωπούσε τους γηγενείς κατοίκους της πόλης, ο του Κωνσταντίνου Αλτιναλμάζη που υποστηρίζονταν κυρίως από τους πρόσφυγες Αδριανουπολίτες και ο του Αχιλλέα Νιότη που υποστηρίζονταν από τους Αινίτες πρόσφυγες.

Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης διετέλεσε αιρετός Δήμαρχος της Αλεξανδρούπολης επί τέσσερις συνεχείς δημοτικές περιόδους: 1925-29, 1929-33, 1933-37 και 1937-41. Ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στους Αλεξανδρουπολίτες και στις εκλογές μάλιστα του 1929 έλαβε ποσοστό 75%!!

Με την κατάκτηση ολοκλήρου της Ελλάδος από τους Γερμανούς και της Αλεξανδρούπολης από τους συμμάχους τους Βουλγάρους, ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης βρέθηκε και πάλι πρόσφυγας μαζί με πολλούς κατοίκους της πόλης στην Αθήνα, όπου από την πρώτη στιγμή του ανετέθησαν τα καθήκοντα του διευθυντού τον Ταμείου Συντάξεως Υγειονομικών ΤΣΑΥ.

«Από το γεύμα που παρέθεσε ο Δήμος Αλεξανδρούπολης στον Ιωαννη Μεταξά. Αριστερά ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης. Μάρτιος 1938.»

Με την απελευθέρωση Αλεξανδρούπολης και όλης της χώρας και την ομαλοποίηση της καταστάσεως, στις 26 Ιανουαρίου του 1946 ο Κ. Αλτιναλμάζης αφήνοντας την οικογένειά του στην Αθήνα, επέστρεψε στην Αλεξανδρούπολη και ανέλαβε και πάλι από το Μάρτιο εκείνης της χρονιάς τα καθήκοντά του ως Δημάρχου της πόλης. Ήταν πολύ μεγάλο το βάρος που ανελάμβανε και πάλι στο να επαναφέρει μια πόλη, που κυριολεκτικά καταστράφηκε από την τριετή βουλγαρική κατοχή, στο δρόμο της ανάπτυξης και της προόδου σε όλους τους τομείς. Η αγάπη του όμως για την πόλη, όπως και η αγάπη των παλαιών κατοίκων της του έδινε την δύναμη να προσπαθεί, όμως η κουρασμένη μεγάλη καρδιά του που μέσα της είχε όλη την πόλη και όλους τους συντοπίτες του, δεν άντεξε και στις 15 Μαρτίου του 1948 σταμάτησε να χτυπά. Όλη ανεξαίρετα η πόλη έκλαψε τότε για τον θάνατο του και τον συνόδεψε μέχρι την τελευταία του κατοικία. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου ήταν μικρή για να χωρέσει τους πολίτες της πόλης μας που ήθελαν θαρρείς να του δώσουν την τελευταία τους ψήφο με τον τελευταίο ασπασμό τους, γι' αυτό και ο σωρός του μετά την νεκρώσιμη ακολουθία μεταφέρθηκε έξω από το ναό για το λαϊκό προσκύνημα και την εκφώνηση των επικήδειων λόγων. Χαρακτηριστικά τα λόγια του φίλου του και βουλευτού Έβρου, Γρηγορίου Xρυσοστόμου στον επικήδειο λόγο του αποχαιρετισμού του:

«Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΛΤΙΝΑΛΜΑΖΗΣ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕ ΣΕ ΚΟΜΜΑ, ΑΛΛΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ, ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΛΑΟ ΤΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟ ΑΞΙΩΜΑ».

Η πολιτεία δυστυχώς, με τους νόμους της τότε δεν επέτρεψε στην χήρα του Κωνσταντίνου Αλτιναλμάζη να πάρει την νόμιμη χορηγία του, που ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλλουν οι Δήμοι σε όσους εχρημάτισαν δήμαρχοι πέραν της δευτέρας τετραετίας . Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης είχε με τα χρόνια της κατοχής συνολική υπηρεσία 22 ετών και αν παραιτούνταν θα δικαιούταν την χορηγία αυτή, η οποία τότε θα ήταν προσωποπαγής και θα μεταβιβάζονταν στη χήρα του. Εφ' όσον όμως απεβίωσε εν υπηρεσία δεν δικαιούταν η χήρα του ουδεμιάς χορηγίας. Μόνο μετά το 1964, η χήρα του μετά από προσωπική παράσταση της στον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, που ως Πρωθυπουργός τροποποίησε αυτή την διάταξη του νόμου, κατόρθωσε να πάρει την χορηγία αυτή για τα λίγα χρόνια μέχρι του θανάτου της.

Επιγραμματικά ας δούμε ποιο έργο άφησε ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης στην πόλη μας κατά τη διάρκεια της Δημαρχίας του :

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Πρόσφυγας και ο ίδιος ένιωθε τον πόνο των προσφύγων για ένα κεραμίδι να στεγάσουν τις οικογένειές τους που διανυκτέρευαν σε παραπήγματα, σχολεία, αντίσκηνα και βαγόνια σιδηροδρόμων. Χάρη στις προσπάθειες του που ήταν φίλος με τους γερουσιαστές και βουλευτές όλων των πολιτικών παρατάξεων τότε, έχοντας και την προσωπική εκτίμηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, κατάφερε να έχει αποπερατωθεί το έργο της στέγασης των προσφύγων στην πόλη μας πολύ πριν από όλες τις πόλεις της Ελλάδος, έτσι ώστε με το τέλος της τρίτης τετραετίας του ως δημάρχου της πόλης να μην υπάρχει στην πόλη και τα χωριά της ούτε ένα άστεγος πρόσφυγας. Οι συνοικισμοί, Πέτρινα, Καραγατσιανά, Τσιμεντένια, Απολλωνιάδα και Μνηματάκια, είχαν τελειώσει και όλοι οι πρόσφυγες είχαν πλέον το πολυπόθητο «κεραμίδι» να τους στεγάζει.

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΦΑΓΕΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ

Λόγω έλλειψης σφαγείων ή σφαγή των βρώσιμων ζώων ελάμβανε χώρα στην ύπαιθρο, με όλους τους κινδύνους που εγκυμονούσε αυτό για τη δημόσια υγεία. Προς αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού το 1924 στο δυτικό μέρος της πόλεως στην παραλία κατασκευάστηκαν σφαγεία, εκεί που είναι σήμερα το Grecotel.

ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ

Προέβη στην ίδρυση της πρώτης Δημοτικής Επιχειρήσεως Ηλεκτροφωτισμού, που στεγάστηκε προσωρινά πίσω από το πρώτο Δημαρχείο, και αργότερα σε ιδιόκτητo κτίριο όπου σήμερα τα γραφεία της ΔΕΗ. Επεξέτεινε επίσης το δίκτυο φωτισμού στους νεόδμητους συνοικισμούς της πόλεως.

ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ

Συστηματοποίησε του έργου της καθαριότητος της πόλεως με δημοτικά συνεργεία, εφοδιασμένα με κατάλληλα εργαλεία κατά το έτος 1925.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΜΟΝΙΜΟΥ ΕΡΓΟΥ ΥΔΡΕΥΣΕΩΣ

Ή σκέψη περί εκτελέσεως μονίμου έργου υδρεύσεως της πόλεως από τις ευρισκόμενες σε απόσταση 8 χιλιομέτρων πηγές του «Ποταμού» είχε απασχολήσει από πολύ νωρίς την πόλη μας κρίθηκε όμως επιβεβλημένο έργο λόγω του τριπλασιασμού του πληθυσμού της πόλης μετά την εγκατάσταση το 1922 δέκα και πλέον χιλιάδων προσφύγων. Κατά το έτος 1926, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ανατέθηκε ή σύνταξη μελέτης και προϋπολογισμού δαπάνης, σε έναν ειδικό επιστήμονα υδραυλικό, τον εκ Δράμας Μηχανικό κ. Ν. Μίχα, για την μεταφορά, στην πόλη των υδάτων των ανωτέρω πηγών. Το έργο αυτό κατ' αρχήν παρουσίαζε μεγάλες δυσχέρειες ιδίως από οικονομικής απόψεως, καθόσον οι ελάχιστοι πόροι του Δήμου δεν επαρκούσαν προς αντιμετώπιση της δαπάνης, η οποία απαιτείτο, πρόσθετη δε ειδική προς τον σκοπό αυτόν φορολογία των δημοτών επίσης δεν ήταν δυνατή λόγω της οικονομικής κρίσεως που μάστιζε την χώρα και την Αλεξανδρούπολη συνεπεία του μεγάλου κραχ του 1929. Έτσι ο Δήμος Αλεξανδρούπολης σύναψε με την Εθνική Κτηματική Τράπεζα δάνειο λιρών Αγγλίας που θα εξυπηρετούνταν από ίδιους τακτικούς πόρους του Δήμου και μια σοβαρή αρωγή ετησίως την οποία εψήφισε και εισέφερε η Λιμενική Επιτροπή της πόλεως. Η ύδρευση της πόλης μας ενισχύθηκε με την κατασκευή υδατοδεξαμενής που δέχτηκε τα υπόγεια νερά του Ποταμού και κατασκευάστηκε στο υψηλότερο σημείο της Εξωπόλεως από την οποία υδρεύονταν με φυσική ροή του νερού της η Εξώπολη και οι ανατολικές συνοικίες της πόλης μας. Το έργο ολοκληρώθηκε ήδη από το 1930 και παραδόθηκε έκτοτε στη κοινή χρήση, θεραπεύοντας έτσι μίας από τις επιτακτικότερες ανάγκες της πόλεως. Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους προέβλεπε τη μόνιμη επάρκεια της υδρεύσεως για πληθυσμό τετραπλάσιο του τότε πληθυσμού της πόλεως.

«Εγκαίνια δικτύου ύδρευσης 1925.»

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣXEΔΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Ο τριπλασιασμός της πόλης απαιτούσε και νέες οικίες για την εγκατάσταση των προσφύγων εκτός του ήδη υπάρχοντος πολεοδομικού σχεδίου. Έτσι ο Δήμος Αλεξανδρούπολης πέτυχε με το υπ' αριθμ. 58/8-3-1931 Διάταγμα να εγκριθεί το πρώτο ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης μας.

ΣΥΣΤΑΣΗ ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης ίδρυσε το έτος 1928 Δημοτική Φιλαρμονική. Σύμφωνα με τη γραπτή μαρτυρία του ίδιου Δημάρχου Αλεξανδρούπολης, Κωνσταντίνου Αλτιναλμάζη, που διέσωσε ο Δρ. Αθανάσιος Τρικούπης, «χρησιμοποιήθηκαν τα παλιά πνευστά όργανα της Φιλαρμονικής του Ελληνικού Γυμνασίου Αδριανούπολης, τα οποία είχαν μεταφερθεί στην Αλεξανδρούπολη κατά την εκκένωση της Αδριανούπολης το 1922».

ΝΕΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ

Στην πόλη μας το κτίριο που στέγασε το δικαστικό μέγαρο, μετά την απελευθέρωση ήταν το παλαιό Οθωμανικό Πρωτοδικείο, απέναντι από την Ακαδημία, στη θέση του σημερινού Ειρηνοδικείου, στη πάλαι ποτέ πλατεία του Διοικητηρίου και νυν πάρκο εθνικής ανεξαρτησίας Το κτίριο όμως απ’ ότι φαίνεται δεν συντηρήθηκε ποτέ γι’αυτό ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 είχε κριθεί απαραίτητη η εύρεση νέου Δικαστικού Μεγάρου. Μάλιστα δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ελεύθερο Βήμα» της 22 Ιανουαρίου 1928, ανταπόκριση του Μιχ. Ροδά στην οποία μεταξύ άλλων διεκτραγωδούνταν η οικτρή κατάσταση του τότε Πρωτοδικείου. Επί Δημαρχίας λοιπόν του Κ. Αλτιναλμάζη το εγκαταλελειμμένο παλαιό τουρκικό διοικητήριο επισκευάσθηκε και στέγασε το Πρωτοδικείο Έβρου και το στεγάζει ακόμα και σήμερα.

Α ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Ήδη από το 1928 ο Δήμος αποφάσισε την ανέγερση σχολικού διδακτηρίου. Αυτό έγινε πραγματικότητα με την ανέγερση του Πρώτου Δημοτικού Σχολείου πλησίον της Αγίας Κυριακής, σε χώρο που προηγουμένως λειτουργούσε ως αεροδρόμιο τα έτη 1933-1935, επί Υπουργού Παιδείας Γεωργίου Παπανδρέου στο πλαίσιο ενός μεγάλου προγράμματος ανεγέρσεως Δημοτικών Σχολείων σε όλη τη χώρα. Εργολάβος του έργου αυτού ήταν ο Αλέξανδρος Αλβανόπουλος.

«Το Πρώτο Δημοτικό Σχολείο.»

ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

Αναμορφώθηκε η παραλία με την κατασκευή δημοτικού πάρκου, πραγματικό στολίδι της πόλης, με φουντωτά δέντρα σε σειρά, όπου τοποθετήθηκε και το πρώτο Ηρώο χάρη στον τότε Νομάρχη Μιχ. Καλογερόπουλο και με χρήματα που συγκεντρώθηκαν με έρανο των Αλεξανδρουπολιτών. Τα καλοκαίρια κάθε βράδυ στο Δημοτικό Κήπο γινόταν η κοσμική συγκέντρωση των Αλεξανδρουπολιτών στο Δημοτικό Αναψυκτήριο ΟΛΥΜΠΟΣ ΝΑΟΥΣΑ, όπου έρχονταν και έδιναν παράσταση και διάφοροι θίασοι.

«Ο Δημοτικός κήπος 1925.»

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΛΑΖ

Κατασκεύασε αποδυτήρια ανδρών και γυναικών χωριστά το ένα από το άλλο και μια ξύλινη εξέδρα που έφτανε βαθιά στη θάλασσα για τα μπάνια των Αλεξανδρουπολιτών αλλά και των Εβριτών που έρχονταν τα Σαββατοκύριακα. Τα γυναικεία ονομαζόταν «Δημοτικά θαλάσσια Μπάνια Γυναικών» και ήταν πάνω από τη θάλασσα πάνω σε πασσάλους. Είχαν καμπίνες δεξιά και αριστερά για την προετοιμασία του μπάνιου. Στη μέση υπήρχαν σκάλες για να κατεβαίνουν κατ’ ευθείαν οι γυναίκες στη θάλασσα και μπροστά προς το πέλαγος προεκτεινόταν εξέδρα με σκάλες.

«Κολυμβητικοί αγώνες 1935. Μπροστά διακρίνεται η ξύλινη εξέδρα και πίσω αριστερά στο βάθος τα γυναικεία αποδυτήρια.»

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ

Από την πρώτη του εκλογή ακόμη ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης μερίμνησε και για τον αθλητισμό και με την έμπνευση και τη βοήθεια του τότε Διοικητού του Στρατολογικού Γραφείου της Αλεξανδρούπολης ταγματάρχη Κ. Διοσκουρίδη, ο οποίος και επέβλεψε σε όλες τις φάσεις της εργασίας, κατασκευάστηκε το πρώτο Δημοτικό Γυμναστήριο της πόλης, (αυτό που ονομάστηκε κατόπιν Εθνικό Στάδιο Φώτη Κοσμά). Στο Γυμναστήριο αυτό τελέσθηκαν κατά το 1930 οι Πανθρακικοί Αθλητικοί αγώνες στίβου

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΕΥΦΛΕΚΤΩΝ ΥΛΩΝ

Κατασκεύασε εκτός της πόλης αποθήκες για εύφλεκτες ύλες.

ΜΕΡΙΜΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Συμπλήρωσε με οικονομική ενίσχυση Χειρουργείο το 1928 στο τότε Δημοτικό Νοσοκομείο(νυν Μουσικό Γυμνάσιο)

ΔΗΜΟΤΙΚΗ IΧΘΥΑΓΟΡΑ

Κατασκεύασε Δημοτική Ιχθυαγορά που περιλάμβανε δέκα πρατήρια ιχθύων και βρισκόταν στη κάθοδο για το λιμάνι δεξιά.

«Τα εγκαίνια της παλιάς ψαραγοράς κατεβαίνοντας στο λιμάνι δεξιά 1928.»

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ YΠΗPEΣIΑ

Οργάνωσε Πυροσβεστική Υπηρεσία εφοδιασμένη με μια καινούργια τροχήλατη χειροκίνητη αντλία, δύο μικρές χειροκίνητες και ένα πυροσβεστικό όχημα τύπου «LAFFLY», που χρησίμευσε και για την κατάβρεξη των οδών, που ήταν χωμάτινοι. Επίσης τοποθέτησε πυροσβεστικούς κρουνούς σε διάφορα σημεία της πόλης.

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Προέβη σε ανέγερση Τηλεφωνικού Κέντρου της πόλεως.

ΕΡΓΑ ΟΔΟΠΟΙΙΑΣ

Έκανε εκτεταμένο έργο οδοποιίας στο Εμπορικό κέντρο της πόλης με τη κρασπέδωση της οδού 14ης Μαΐου και την επίστρωση της δια χαλικοστρώσεως, τη συνεχή Επίστρωση με χαλίκια ποταμίσια των οδών Εμπορίου, Μαζαράκη και άλλων.

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΛΟΥΤΡΑ

Κατόρθωσε να επιβάλει εισφορά υπέρ του Δήμου με νόμο του κράτους από τη δεύτερη μόλις τετραετία της εκλογής του, (του ενός λεπτού της δραχμής επί των εισαγομένων και εξαγομένων εμπορευμάτων του Λιμένος Αλεξ/πόλεως) με σκοπό την μεταφορά τον ιαματικού νερού των Λουτρών Τραιανούπολης στην Αλεξανδρούπολη. Ο EOT είχε παραχωρήσει την εκμετάλλευση των ιαματικών αυτών στον Δήμο Αλεξ/πόλεως και την κοινότητα Λουτρού. Με την βοήθεια δε του τότε βουλευτού Αλ. Παπαθανάση, εκπονήθηκε όλο το σχέδιο της μεταφοράς δια σωληνώσεως του νερού στην πόλη της Αλεξανδρούπολης. Αλλά ήρθε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και το ποσό που είχε συγκεντρωθεί και ήταν κατατεθειμένο στην Εθνική Τράπεζα, πάνω από 1.500.000 προπολεμικών δραχμών, αποσβέσθηκε.

«Ο Δήμαρχος Κων.Αλτιναλμάζης σχεδιάζοντας την μεταφορά στην πόλη νερού από τις Ιαματικές πηγές Φερών.» 

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΛΗΓΩΝ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Τον Ιανουάριο του 1947, ιδρύθηκε στην πόλη μας με πρωτοβουλία του Δήμου φιλανθρωπικό σωματείο με την επωνυμία «Επιτροπή φροντίδος και περιθάλψεως του Στρατιώτου» με τη συμμετοχή όλων των φορέων της πόλης για την περίθαλψη και την ανακούφιση των τραυματισμένων στρατιωτών που πολεμούσαν.(ΕΜΠΡΟΣ 26-1-47)

ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ

Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης κατέβαλε κάθε δυνατή φροντίδα θεραπείας όλων των επιτακτικότερων αναγκών της πόλεως και των χωριών και συνοικισμών που υπάγονταν στον Δήμο. Ποτέ δεν ενήργησε καθ' υπόδειξη της πολιτικής παρατάξεως στην οποία ανήκε, αλλά μόνο για το καλό της πόλης και πάντα με τη σύμφωνη γνώμη όλων των δημοτικών συμβούλων. Χαρακτηριστική πάνω στο θέμα είναι η παρακάτω συζήτηση του αποτυχόντος στις εκλογές του 1933 υποψηφίου Δημάρχου Μ.Κανέτσου, που την επομένη επισκέφθηκε το γραφείο του δημάρχου για τρίτη τριετία Κ.Αλτιναλμάζη. Αφού τον συνεχάρη ο Μ.Κανέτσος του είπε:

«Κώστα σ' αυτή την εκλογή σου δίδω έξι εκλεκτούς δημοτικούς συμβούλους, που θα είναι άριστοι συνεργάτες σου».

Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης υπήρξε ο Δήμαρχος εκείνος που άλλαξε την όψη του μικρού Δεδεαγάτς και το μετέβαλε σε σύγχρονη μεγαλούπολη. Με το πρόγραμμα του αυτό ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης πρωτοπόρος και προοδευτικός σ' όλη του τη ζωή, φρόντισε ώστε η μόλις σχηματισθείσα πόλη μας να γίνει μια πραγματική ευρωπαϊκή πόλη σ' όλους της τους τομείς. Κάτω από τη μακρόχρονη συνετή του διοίκηση, ο Δήμος της Αλεξανδρούπολης σαν οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης, δεν υστέρησε σε κανένα τομέα δράσης. Ο Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης έχαιρε τέτοιας εκτίμησης στους κύκλους της Ένωσης των Δήμων Ελλάδας ώστε τον εξέλεξαν μέλος της Οργανωτικής επιτροπής του Α’ Συνεδρίου των Δημάρχων της Ελλάδος.

Ο Δήμος μας, εκτιμώντας την πολύχρονη και πολύπλευρη προσφορά του στην πόλη μας, έδωσε το όνομά του Κωνσταντίνου Αλτιναλμαζη σε ένα δρόμο και στο μεγάλο πάρκο-πρώην Στρατόπεδο Παρμενίωνα.

Πέτρος Γ. Αλεπάκος

Δικηγόρος – ιστορικός ερευνητής

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1. Εφημερίδες: ΕΜΠΡΟΣ, Ελεύθερον Βήμα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΣΚΡΙΠ, Αθηναϊκά Νέα.-

2. Δρ. Αθανάσιου Τρικούπη Ο μουσικός πολιτισμός του θρακικού ελληνισμού κατά τον 19ο και 20ό αιώνα στο www.academia.edu.-

3. Ευάγγελου Αυδίκου, Αναπλ. καθηγητή του Δ.Π.Θ. ομιλία για τον Κωνσταντίνο Αλτιναλμάζη που έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Ελευθέρια 1998 στην Αλεξανδρούπολη.-

4. Θανάση Αποστολίδη, ΑΙΡΕΤΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΤΗΣ ΑΛΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΠΡΩΤΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ, 1995

5. ΘΡΑΚΙΚΗ ΣΤΟΑ ΛΕΥΚΩΜΑ ΘΡΑΚΗΣ-ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1932

6. Θεόδωρος Κυρκούδης στο ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ (19ος -20ος αι.) - Πολιτιστικός και Ψυχαγωγικός Σύλλογος Αλεξανδρουπολιτών Αττικής - ΑΘΗΝΑ 2007

7. Β.Δ. Αιβαλιώτη, Σ.Δ. Παπαζήση-Αδαμαντίδου, Από την Ανατολική Θράκη στην Ελλάδα και στη Δύση οικογένειες Αλτιναλμαζη κλπ. ΠΑΚΕΘΡΑ 2011

8. Αντώνη Τερζή, Αλεξανδρούπολη ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΝΑΛΕΚΤΑ, 2004

9. Αθανάσιου Κριτού, ΑΛΕΞΑΝΡΟΥΠΟΛΗ Η ΕΚΑΤΟΝΤΑΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ 1878-1978, 1995.-

10. Θανάση Αποστολίδη, ΑΛΕΞΑΝΡΟΥΠΟΛΗ μορφές-γεγονότα-αναμνήσεις, έκδοση τρίτη 1993

Φωτοαρχείο: Γεωργίου Π. Αλεπάκου